Czym jest katar? Katarem nazywamy stan, kiedy na skutek zapalenia błona śluzowa nosa produkuje w nadmiernych ilościach wydzielinę. Wydzielina może wypływać na zewnątrz z jam nosa, ale również spływać po tylnej ścianie gardła, podrażniając znajdujące się tam receptory kaszlu i wywołując kaszel.
Nie można jednoznacznie stwierdzić ile razy dziecko ma prawo zachorować w ciągu roku. W przypadku infekcji górnych dróg oddechowych przyjmuje się, że dzieci mogą przejść od 6 do 8 infekcji rocznie (ze szczególnym nasileniem w okresie jesienno-zimowym oraz wczesnowiosennym) i nie należy uznawać tego za coś wykraczającego poza normę. Wynika to często z faktu, że układ odpornościowy dziecka „dojrzewa” wraz z nim i na bieżąco uczy się, jak radzić sobie z otaczającym go światem. Dodatkowo, u małych dzieci występuje inna budowa układu oddechowego (wąskie i krótkie drogi oddechowe).
U dzieci katar pojawia się najczęściej z powodu infekcji wirusowej, czyli przeziębienia, które bardzo łatwo rozprzestrzenia się drogą kropelkową. Należy pamiętać, że dzieci przebywają w dużych skupiskach ludzkich takich jak żłobki, przedszkola i szkoły, i dlatego też są podatne na infekcje, zwłaszcza górnych i dolnych dróg oddechowych oraz ucha środkowego.
Jeśli objawy trwają krócej niż 5 dni, to mówimy o chorobie przeziębienowej. Wówczas stosujemy leczenie objawowe czyli: leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, leki obkurczające błonę śluzową nosa, działające rozrzedzająco i przeciwzapalnie leki roślinne, płukanie lub nebulizowanie solą fizjologiczną. Ostre wirusowe infekcje górnych dróg oddechowych (przeziębienia, infekcje górnych dróg oddechowych) są chorobami samoograniczającymi się. Ewentualną zmianę leczenia na bardziej specjalistyczne należy rozważyć nie wcześniej niż 10. dnia utrzymywania się objawów, lub w przypadku pogorszenia po 5 dniach. Wówczas należy udać się do lekarza celem rozszerzenia terapii o sterydy lub ewentualnego wyboru antybiotyku
Jak odróżnić przeziębienie od zapalenia zatok? Europejskie wytyczne, zwane w skrócie EPOS2020, definiuje rhinosinusitis, czyli zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych jako schorzenie, w którym występują dwa lub więcej objawów, ale warunkiem rozpoznania jest pojawienie: (1) blokady nosa (upośledzenie drożności nosa) i/lub (2) wydzieliny nosowej.
• 80,4–97% – blokada nosa (dziecko oddycha przez usta, ma charakterystyczną mowę nosową)
• 70,4–94% – wyciek z nosa
• 74,5–77% – uczucie bólu, rozpieranie w obrębie twarzoczaszki
• 63,3% – bóle głowy
• 63% – upośledzenie węchu.
U dzieci dominującym objawem jest kaszel, który wynika ze spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła.
Podstawowym zadaniem lekarzy i rodziców, poza oczywiście wyleczeniem choroby, jest unikanie antybiotyków, kiedy nie ma wskazań do ich stosowania. Badania wykazują, że infekcje bakteryjne zatok są zbyt często diagnozowane z jednoczesnym nadużywaniem antybiotyków.
Zgodnie ze starą zasadą, że lepiej zapobiegać, niż leczyć, i w tym przypadku dobrze pamiętać o codziennej profilaktyce. Przede wszystkim powinniśmy dbać o higienę, myć ręce oraz unikać kontaktu z osobami przeziębionymi.
1Neubauer, März Placebo-controlled, randomized, double-blind clinical trial with Sinupret sugar-coated tablets on the basis of a therapy with antibiotics and decongestant nasal drops in acute sinusitis. Phytomedicine 3, 1994, 177-181.
2März R.W., Ismail C., Popp M.A.: Action profile and efficacy of a herbal combination preparation for the treatment of sinusitis.Wien Med Wochenschr 1999; 149: 202-208
Nazwa produktu leczniczego: Sinupret, krople doustne, roztwór. Skład: 100 g kropli zawiera 29 g ekstraktu składającego się z: korzenia goryczki, kwiatu pierwiosnka z kielichem, ziela szczawiu, kwiatu bzu czarnego, ziela werbeny. Produkt leczniczy zawiera 19% (v/v) etanolu. Postać farmaceutyczna: Krople doustne, roztwór. Wskazania do stosowania: Wspomagająco w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych zatok. Produkt jest przeznaczony do tradycyjnego stosowania w wymienionych wskazaniach i jego skuteczność opiera się na długim okresie stosowania i doświadczeniu. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancje czynne. Wrzody żołądka, wrzody dwunastnicy i nadkwasota żołądka. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., Hrubieszowska 6b, 01-209 Warszawa.
Nazwa produktu leczniczego: Sinupret, tabletki drażowane. Produkt złożony. Postać farmaceutyczna: tabletki drażowane. Wskazania: Wspomagająco w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych zatok. Produkt roślinny jest przeznaczony do tradycyjnego stosowania w wymienionych wskazaniach i jego skuteczność opiera się na długim okresie stosowania i doświadczeniu. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., Hrubieszowska 6b, 01-209 Warszawa.
Nazwa produktu leczniczego: Sinupret extract, tabletki drażowane. Skład: 1 tabletka drażowana zawiera 160 mg suchego wyciągu złożonego z korzenia goryczki, kwiatu pierwiosnka, ziela szczawiu, kwiatu bzu czarnego, ziela werbeny. Postać farmaceutyczna: Tabletka drażowana. Wskazania do stosowania: Roślinny produkt leczniczy wskazany do stosowania u dorosłych w leczeniu ostrych niepowikłanych stanów zapalnych zatok przynosowych (ostrego niepowikłanego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych) z objawami takimi jak katar, niedrożność nosa, ból głowy, ból lub uczucie rozpierania twarzy. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Choroba wrzodowa. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., Hrubieszowska 6b, 01-209 Warszawa.